Церковь святого Гиацинта в Варшаве: проблема готических реминисценций в польской архитектуре XVII века
DOI:
https://doi.org/10.18688/aa188-1-12Ключевые слова:
искусство Польши, польская архитектура, готические реминисценции, постготика, доминиканцы, КонтрреформацияАннотация
В статье рассматриваются ключевые особенности архаизирующих тенденций в польской архитектуре XVII в. С одной стороны, они могут являться лишь следствием крайней устойчивости позднеготической традиции в провинциальном зодчестве. С другой же стороны, их можно интерпретировать как обусловленную разными факторами сознательную отсылку к архитектурному наследию XIII-XVI вв. Подобные готические реминисценции в польской искусствоведческой литературе обозначаются термином «постготика». Одним из наиболее ярких примеров данного явления служит церковь святого Гиацинта в Варшаве, строившаяся в 1605-1638 гг. Включение в ее архитектурное решение разнообразных постготических элементов, как и в других подобных случаях, было обусловлено обстоятельствами эпохи Контрреформации и имело целью засвидетельствовать исторический характер традиции Доминиканского ордена.
Библиографические ссылки
Adamski J. Sklepienie sieciowe w chórze kościoła Dominikanów w Krakowie i jego miejsce w późnogotyckiej architekturze Małopolski. Sztuka w kręgu krakowskich Dominikanów (Art in the Circle of Cracovian Dominicans). Cracow, Wydawnictwo Esprit Publ., 2008, pp. 395–414 (in Polish).
Bania Z.; Bender A.; Gryglewski P.; Talbierska J. Sztuka Polska: Wczesny i dojrzały barok (XVII wiek). Warszawa, Wydawnictwo Arkady Publ., 2013. 464 p. (in Polish).
Blaschke K. Inwencja i repetycja. Powtarzalność planów w architekturze kościelnej na Rusi Czerwonej. Cracow, Studio Wydawnicze DodoEditor Publ., 2010. 152 p. (in Polish).
Chrzanowski T. “Neogotyk około roku 1600” — próba interpretacji. Sztuka około roku 1600: Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki zorganizowanej przy współpracy Wydziału Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie: Lublin, listopad 1972. (Art around year 1600: Materials of the Session of the Union of the Art Historians Organized with the Assistance of the Department for Culture of the Presidium of the National Council in Lublin: Lublin, November 1972). Warsaw, Państwowe Wydawnictwo Naukowe Publ., 1974, pp. 75–112 (in Polish).
Gryglewski P. De Sacra Antiquitate: Odwołania do przeszłości w polskiej architekturze sakralnej XVI wieku. Warsaw, Wydawnictwo Neriton Publ., 2012. 480 p. (in Polish).
Grzybkowski A. Gotycka architektura murowana w Polsce. Warsaw, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego Publ., 2014. 310 p. (in Polish).
Jurkowlaniec G. Epoka nowożytna wobec średniowiecza: pamiątki przeszłości, cudowne wizerunki, dzieła sztuki. Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Publ., 2008. 588 p. (in Polish).
Krasny P. Po starém způsobu vel opere gotico. O roli średniowiecznych zakonów w podtrzymywaniu średniowiecznej tradycji architektonicznej w Europie Środkowej. Artifex doctus: studia ofiarowane profesorowi Jerzemu Gadomskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin (Artifex Doctus: Studies Offered to Professor Jerzy Gadomski for 70th Anniversary), vol. 1. Cracow, Polska Akademia Umiejętności Publ., Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Publ., 2007, pp. 291–300 (in Polish).
Markiewicz A. “Wielki, zacny w szerokości, wesoły, pański, w jasności”. Kościół i klasztor Dominikanów św. Jacka w Warszawie w XVII wieku. Atria caeli. Epitafia i nagrobki w dominikańskim kościele św. Jacka w Warszawie (Atria Caeli: Epitaphs and Tombstones in the Dominican Church of St. Hyacinth in Warsaw). Cracow, Wydawnictwo Esprit Publ., 2009, pp. 9–24 (in Polish).
Miłobędzki A. Architektura polska XVII wieku. Warsaw, Państwowe Wydawnictwo Naukowe Publ., 1980. Vol. 1. 598 p. (in Polish).
Putkowska J. Architektura Warszawy XVII wieku. Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe Publ., 1991. 346 p. (in Polish).
Samek J. Nawrót do gotyku w sztuce Krakowa pierwszej połowy w. XVII. Folia Historiae Artium, 1968, vol. 5, pp. 71–127 (in Polish).
Urbanowski M. W. Architektura kościoła św. Jacka w Warszawie. Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222—1972 (Studies on the History of the Dominicans in Poland 1222—1972), vol. 2. Warsaw, Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów Publ., 1975, pp. 197–231 (in Polish).
Vaniushin A. S. Mediaeval Architecture of the Mendicant Orders in Poland — Origins and Characteristics. Actual Problems of Theory and History of Art: Collection of articles, vol. 5. S. V. Maltseva; E. Iu. Staniukovich-Denisova;
A. V. Zakharova (еds.). Saint Petersburg, NP-Print Publ., 2015, pp. 418–425. Available at: http://dx.doi.org/10.18688/aa155-4-45 (accessed 12 March 2018) (in Russian).
Zaucha T. Tradycja gotycka w architekturze sakralnej ziem ruskich Korony. Cracow, Towarzystwo Wydawnicze Historia Iagellonica Publ., 2015. 288 p. (in Polish).
